Spodziectwo

Spodziectwo (hypospadiasis)

Co to jest spodziectwo:

Spodziectwo (łac.:hypospadias) jest to wada wrodzona układu moczowo-płciowego występująca u chłopców, będąca wynikiem niecałkowitego rozwoju cewki. Wada ta może występować rodzinnie, np. w wywiadzie dowiadujemy się że ktoś bliski już miał taki problem np. dziadek, kuzyn lub wujek. Jeśli tak, wówczas prawdopodobieństwo wystąpienia tej wady wzrasta wówczas o 5-10%, a jeśli wada ta wystąpiła u dwóch najbliższych członków rodziny to nawet do 25%. Ponieważ częstość występowania spodziectwa u noworodków płci męskiej określa się na 0,3-0,8%, to należy uznać ją za wadę często spotykaną bo występującą u 1 chłopca na 300 – 400.

Spodziectwo charakteryzuje się nieprawidłowym położeniem ujścia cewki moczowej. U zdrowego pacjenta ujście cewki moczowej znajduje się na końcu prącia (na żołędziu). W przypadku prącia z wadą spodziectwa, w zależności od stopnia nasilenia wady, ujście cewki moczowej może występować po stronie brzusznej prącia, na mosznie lub nawet na kroczu. Zakres tej wady, obok wspomnianego już nieprawidłowego ujścia cewki moczowej, obejmuje ponadto, m.in.: przygięcie prącia, rozszczep napletka czy nadmiar napletka po stronie grzbietowej prącia.
Spodziectwo najczęściej nie powoduje zaburzeń funkcjonowania dziecka i nie stwarza dla niego zagrożeń. Jednak u części pacjentów z tą wadą mogą się pojawić zaburzenia natury emocjonalnej i psychologicznej. Pierwsze problemy tego typu mogą pojawić się już około 3 roku życia, gdy dziecko zaczyna funkcjonować w grupie rówieśniczej (żłobek/przedszkole) i zaczyna porównywać się z innymi dziećmi. Niemożność oddawania moczu w pozycji stojącej (jak to robią inny chłopcy) czy też zakrzywienie prącia lub niedorozwój napletka (kształt i wygląd prącia zdecydowanie odbiegający od normy) stanowi powód do wstydu i poczucia odmienności. Tym samym nieleczone spodziectwo prowadzi do poważnych problemów natury psychicznej (czasami wręcz może być przyczyną depresji) oraz ma wpływ na inne, pojawiające się w późniejszym wieku problemy, występujące przy współżyciu (problem z wprowadzeniem zakrzywionego członka do pochwy czy problem z prawidłowym wytryskiem).

Na szczęście coraz więcej rodziców zdaje sobie sprawę z faktu, że brak poczucia odmienności zwłaszcza w sferze intymnej jest niezwykle ważny zarówno dla zdrowia ich dziecka jak i dla nich samych. Chcąc zapewnić dziecku prawidłowy rozwój fizyczny i psychiczny, większość rodziców decyduje się skorygować wadę spodziectwa u swojego dziecka.

W jakim celu operujemy spodziectwo?

Spodziectwo jest wadą, którą można usunąć jedynie poprzez przeprowadzenie operacji. Jej celem jest optymalizacja funkcji i czynności prącia, doprowadzenie do właściwego oddawania moczu, uzyskanie naturalnego wyglądu prącia, zmaksymalizowanie możliwości płodnościowych. Pośrednim skutkiem zabiegu jest więc ponadto uniknięcie ewentualnych problemów psychologicznych i emocjonalnych, które mogą się pojawić u dojrzewającego chłopca, a których źródłem może być jego odmienność.

Leczenie operacyjne:

Najlepszy wiek korekcji chirurgicznej spodziectwa to 8-18 m-ca życia, ponieważ w tym wieku dzieci najlepiej znoszą zabieg, a także istnieją najkorzystniejsze możliwości techniczne do przeprowadzenia tej operacji. Kolejny okres korzystny do przeprowadzania tego typu zabiegu to wiek po 4 roku życia. Operacje powinny być wykonane mikrochirurgicznie (tzn. przy użyciu sprzętu powiększającego optycznie pole operacyjne), z jak najkrótszą obecnościa cewnika w pęcherzu oraz z użyciem cienkich plastycznych szwów. Szwy rozpuszczalne ograniczają stres podczas opatrunku i w okresie pooperacyjnym, ponieważ nie wymagają usuwania. Operacje są wykonywane możliwie najdelikatniej, z rekonstrukcją cewki, żołędzi i - jeśli takie są uzgodnienia – także napletka. Cewnik po operacji utrzymujemy w pecherzu możliwie jak najkrócej (od 1-3-7 dni) jednak na tyle długo, żeby cewka wstępnie się zagoiła. Komfort małych pacjentów poprawiamy chowając cewnik do pieluchy, co zmniejsza stres dla dziecka w okresie pooperacyjnym.

Technika operacyjna:

Najczęściej stosowane techniki operacyjne w leczeniu spodziectwa to MAGPI czy Snodgrass i inne. Mogą być jedno lub dwuetapowe. Do tych technik nie stosuje się materałów sztucznych czy obcych, ale odtworzenia prawidłowego prącia wykorzystuje się płaty skórne dziecka pochodzące z napletka czy z samego członka. Niewątpliwą zaletą tego typu techniki jest to, że umożliwia ona naturalny wzrostu pracia w okresie rozwoju, a tym samym zapobiega ponownej operacji w tym okresie.

Spodziectwo prąciowe dystalne z charakterystycznym rozszczepem napletka