Zabieg operacyjny zawsze stanowi sytuację stresującą. Można zaryzykować stwierdzenie, że stres ten jest jeszcze większy, gdy zabieg ma dotyczyć naszego dziecka i to niezależnie od tego czy ma to być operacja stulejki, czy zabieg na otwartym sercu. Jest to zrozumiałe, bowiem każdy z tych zabiegów to operacja w pełnym tego słowa znaczeniu i każda z nich niesie ze sobą podobne ryzyko. Priorytetem jest bezpieczeństwo pacjenta, dlatego tak ważne jest, aby do operacji prawidłowo się przygotować.
W stresie łatwo coś przeoczyć lub pominąć. Czasem mogą to być bardzo istotne rzeczy, mające wpływ na przykład na to, czy zabieg w ogóle się odbędzie. Dlatego poniżej przedstawiam ogólną listę rzeczy na które należy zwrócić szczególną uwagę w trakcie przygotowań do zabiegu, mając nadzieję, że choć trochę będzie ona przydatna.
PRZED ZABIEGIEM:
1. Wskazana jest wizyta kontrolna u lekarza pediatry lub lekarza rodzinnego prowadzącego pacjenta w rejonie, ponieważ to on zna historię chorób pacjenta i to on jest w stanie obiektywnie stwierdzić, czy aktualny, ogólny stan zdrowia pacjenta nie stanowi jakiegokolwiek przeciwskazania do zabiegu. Ponadto lekarz ten wystawi stosowne skierowanie do szpitala na zabieg (konieczne przy zabiegach refundowanych przez NFZ).
2. Często istnieje konieczność wykonania dodatkowych badań diagnostycznych. Ich ilość i rodzaj jest ustalana indywidualnie dla każdego pacjenta i zależy od konkretnego przypadku chorobowego (np. czy zabieg będzie przeprowadzany w znieczuleniu ogólnym czy miejscowym, czy w wywiadzie ujawniono inne współistniejące choroby, itp.).
Jeśli nie ma wskazań indywidualnych, to co do zasady należy wykonać następujące badania (podział ze względu na rodzaj znieczulenia) :
• Badania konieczne do leczenia operacyjnego w znieczuleniu miejscowym:
Co do zasady wykonanie badań laboratoryjnych w przypadku zabiegu w znieczuleniu miejscowym nie jest wymagane. Jednakże, jeśli z wywiadu chorobowego będzie wynikać konieczność ich wykonania (np. pacjent zgłasza problemy z krzepliwością krwi), wówczas lekarz w trakcie wizyty poprzedzającej zabieg, ustali indywidualnie z pacjentem ich rodzaj.
• Badania konieczne do leczenia operacyjnego w znieczuleniu ogólnym:
a. Grupa krwi z Rh
b. Morfologia krwi
c. Mocz ogólny
d. Czynniki krzepnięcia i krwawienia (opcjonalnie)
3. Proszę rodziców o wcześniejszy kontakt telefoniczny ze mną w dniu poprzedzającym operację, aby ostatecznie potwierdzić, że planowany zabieg się odbędzie (mogą się bowiem zdarzyć różne przypadki losowe, zarówno po mojej jak i po Państwa stronie).
W DNIU ZABIEGU:
1. W dniu zabiegu dziecko musi być całkowicie zdrowe. Oznacza to, że nie może u niego wystąpić jakakolwiek infekcja (w tym infekcja górnych dróg oddechowych) w ciągu 2 tygodni poprzedzających operację.
2. Pacjent MUSI BYĆ NA CZCZO - wynika to z konieczności opróżnienia przewodu pokarmowego pacjenta przed znieczuleniem i ma szczególne znaczenie dla jego bezpieczeństwa. Podanie leków znieczulających u najedzonego Pacjenta może bowiem spowodować u niego ulanie się treści pokarmowej z żołądka do przełyku, która następnie może przedostać się do tchawicy, a potem do oskrzeli. Konsekwencją tego może być zachłyśnięcie i chemiczne zapalenie płuc, które jest ciężkim powikłaniem wymagającym leczenia na oddziale intensywnej terapii.
Co oznacza, że pacjent musi być na czczo?
a. na 6 godzin przed operacją pacjent nie może nic jeść (może jeszcze jednak pić, ale jedynie pić klarowne płyny, takie jak woda czy bardzo słaba herbata. Uwaga: mleko ani sok nie są płynami klarownymi!)
b. na 4 godziny przed planowaną godziną operacji pacjent nie może już nic jeść ale też nie może już nic pić (nie powinno się również żuć gumy do żucia, gdyż zwiększa wydzielanie śliny).
Przykład:
Załóżmy, że zabieg został wyznaczony na godzinę 15:00.
Oznacza to, że najpóźniej do godziny 9:00 rano pacjent powinien zjeść lekki posiłek. Później, aż do zabiegu nie wolno mu już nic jeść. Natomiast maksymalnie do godziny 11:00 pacjent może pić klarowne płyny (najlepiej wodę). Jednak po godzinie 11:00 pacjentowi nie wolno już nic jeść ani pić i to aż do chwili zabiegu.
CO ZABRAĆ ZE SOBĄ DO SZPITALA?
W dniu zabiegu nie zapomnij wziąć ze sobą:
• skierowania do szpitala na operację (oddział chirurgii), wystawione przez lekarza Podstawowej Opieki Zdrowotnej,
• wyniki badań diagnostycznych, które zostały zlecone do wykonania przed operacją,
• inne posiadane przez Ciebie wyniki konsultacji specjalistycznych i wyniki badań obrazowych, karty wypisowe,
• luźnej pidżamki dla małego pacjenta,
• ukochanej maskotki,
• wygodnego, obszernego ubrania (takiego, które nie będzie uwierało rany pooperacyjnej),
• jeśli Twoje dziecko nosi pieluszki – zabierz ze sobą minimum 2 pieluszki zapasowe,
• coś do picia (najlepiej wodę),
• coś lekkiego do jedzenia (już po zabiegu).
Ponadto:
• zapewnij dziecku wygodny transport do domu (powrót jakimkolwiek publicznym środkiem transportu – w tym autobusem PKS czy pociągiem - nie jest dobrym pomysłem i jest absolutnie odradzany!)
• przygotuj w domu (na okres pooperacyjny) używane przez dziecko leki przeciwbólowe (czopki przeciwbólowe, paracetamol lub inne).
PAMIĘTAJ!
Po zabiegu jestem do Twojej dyspozycji pod telefonem. Możesz dzwonić w przypadku pytań czy innych nieoczekiwanych zdarzeń związanych z zabiegiem. Postaram Ci się pomóc lub pokieruję, co należy zrobić albo gdzie się zgłosić po pomoc.